Pomysł projektu „Echo historii, tradycji, korzeni – co nas łączy a co dzieli?” zrodził się w wyobraźni uczestników ogólnopolskich warsztatów komiksu historycznego zorganizowanego w Miechowie pod Krakowem wiosną 2017 r., odbywanych corocznie i służących zwiększaniu dostępności do zasobów kultury.
Główny temat projektu poświęcony był odkrywaniu wspólnej historii, budowaniu wzajemnych relacji, wzmacnianiu więzi sąsiedzkich i korzeni czy upamiętnieniu tradycji polsko-ukraińskich i manifestował się w innowacyjnej formie przekazu polegającej na stworzeniu przez młodzież komiksu historycznego podzielonego na 3 główne sekcje:
- wspólne dzieje historyczne,
- tradycje i kultura,
- wspólne korzenie a współczesne relacje.
Sekcje zostały wzbogacone o dźwiękowy zapis warstwy wizualnej w postaci audiodeskrypcji. Młodzież wybierając odpowiednie techniki graficzne, przygotowała kadry komiksowe i storyboardy dostosowane do tematu projektu i specyfiki grupy odbiorców, w ten sposób adresując rezultat projektu nie tylko do czytelników widzących, ale także do odbiorców z dysfunkcją wzroku, podnosząc ich świadomość społeczną, pobudzając wyobraźnię historyczną, i udostępniając grupom zagrożonym wykluczeniem trwałe zasoby kulturalne.
Podczas warsztatów uczestnicy w toku panelu dyskusyjnego opracowali wspólny scenariusz komiksu, pracowali nad warstwą artystyczną (rysunki) oraz warstwą werbalną (dialogi, dymki), jednocześnie rozwijając swoje kompetencje TIK.
Wypracowane rezultaty powstały w 3 wersjach językowych: polskiej, ukraińskiej oraz angielskiej. Ogromnym atutem projektu była także samorefleksja uczestników i przełamanie własnych barier komunikacyjnych czy ograniczeń mentalnych w sposobie postrzegania swoich sąsiadów.
Zainspirowana pomysłami prekursorów młodzież akademicka postanowiła więc odegrać kluczową rolę dla kultury, historii i tradycji Polski i Ukrainy, których więzi są nierzadko nadszarpnięte a korzenie zapomniane. Mając na uwadze priorytetowe cele projektu młodzież pragnęła:
- wzmocnić dialog międzykulturowy,
- odkryć wspólne korzenie i wartości,
- przełamać stereotypy w postrzeganiu wspólnych dziejów historycznych.
W fazę przygotowawczą projektu została też włączona społeczność lokalna, której rola polegała przede wszystkim na jej aktywnym uczestnictwie w fazie poprzedzającej stworzenie komiksu historycznego. Młodzież z Polski i Ukrainy wcieliła się w role dziennikarzy terenowych i przeprowadziła sondy uliczne z lokalnymi mieszkańcami w miejskich przestrzeniach zarówno w Polsce jak i na Ukrainie formułując pytania w 3 kategoriach:
– jakie Pana/Pani zdaniem uprzedzenia bądź stereotypy osłabiają polsko-ukraińskie relacje? Jak możemy je przełamać? Co możemy zmienić we wzajemnych relacjach?
– jakie tradycje czy symbole kultury polskiej a jakie ukraińskiej (wedle wiedzy) winny być kultywowane, upowszechniane, akcentowane?
– jakie dzieje wspólnej historii polsko-ukraińskiej pamiętam? Jakie są warte uwypuklenia i upowszechniania, szczególnie wśród młodych pokoleń?
Rezultaty pracy młodych interviewerów były wykorzystane na etapie tworzenia komiksu.
Komiks w polskiej wersji językowej można obejrzeć tutaj.
Zmagania młodzieży zostały także uwiecznione w postaci fotokolażu.